قوانین و شرایط امور گمرکی در ایران

1. تنظیم قوانین و مقررات گمرکی: یکی از وظایف اصلی امور گمرکی، تدوین و اجرای قوانین و مقررات مربوط به صادرات و واردات کالاها است. این قوانین و مقررات شامل مفاد قراردادهای بین‌المللی، دستورالعمل‌ها و استانداردهای فنی و بهداشتی مرتبط با کالاها می‌شود.

2. نظارت و حفظ منافع ملی: گمرک نقش مهمی در حفظ منافع ملی دارد. این سازمان می‌تواند با اعمال محدودیت‌های صادراتی و وارداتی، مانند محدودیت‌های تعرفه‌ای و غیرتعرفه‌ای، تعادل مناسبی در تجارت خارجی ایجاد کند و از تضرر صنایع داخلی جلوگیری نماید.

3. جابجایی کالاها: گمرک نقش اساسی در جابجایی کالاها از یک کشور به کشور دیگر دارد. این سازمان با انجام فرآیندهای گمرکی، امکان صادرات و واردات کالاها را فراهم می‌کند و از روند نقل و انتقال آن‌ها در مرزها مراقبت می‌کند.

4. پاسخگوئی به نظام‌های حقوق بین‌الملل: گمرک در تعامل با نظام‌های حقوق بین‌الملل، توافقنامه‌های تجاری و بین‌المللی، اقدامات لازم را برای تسهیل تجارت و رفع موانع تعاملات بین‌المللی انجام می‌دهد.

5. جبران خسارات و حفاظت از سلامت عمومی: در صورت بروز خسارت‌های ناشی از تجارت بین‌المللی، مانند آلودگی کالاها، گمرک مسئولیت جبران خسارت‌ها را بر عهده می‌گیرد. همچنین، امور گمرکی نیز مسئولیت حفاظت از سلامت عمومی و رعایت استانداردهای بهداشتی و فنی کالاها را دارد.

6. تعیین و تنظیم مالیات و عوارض واردات: گمرک نقش مهمی در تعیین و تنظیم مالیات‌ها و عوارض وارداتی دارد. این مالیات‌ها و عوارض به عنوان منبع درآمد برای دولت‌ها عمل می‌کنند و در عین حال، اهداف حفاظتی را نیز دنبال می‌کنند. با تنظیم مقادیر مناسب این مالیات‌ها، دولت‌ها قادر خواهند بود تجارت را تنظیم کرده و به صورت مناسب بازارهای داخلی خود را حفظ نمایند.

7. جلوگیری از قاچاق کالاهای غیرقانونی: یکی از وظایف اساسی امور گمرکی، جلوگیری از ورود و خروج کالاهای غیرقانونی است. با استفاده از سامانه‌های الکترونیکی گمرک، فرصت قابل توجهی برای شفاف‌سازی فعالیت‌های تجارت بین‌الملل وجود دارد. این سامانه‌ها قادر خواهند بود کالاهای غیرقانونی را شناسایی کرده و جلوگیری از ورود آن‌ها به بازارهای داخلی را ممکن سازند.

به طور کلی، امور گمرکی به عنوان ناظر و مدیر تجارت خارجی، نقش بسزایی در تسهیل تجارت بین‌المللی و حفظ منافع ملی دارد. با اجرای قوانین و مقررات گمرکی، تنظیم مالیات‌ها و عوارض واردات و جلوگیری از قاچاق کالاهای غیرقانونی، امور گمرکی به توسعه اقتصاد کشورها و ارتقای رفاه اجتماعی کمک می‌کند.

• امور گمرکی چیست؟

امور گمرکی به مجموعه فعالیت‌ها و فرآیندهای مربوط به ورود و خروج کالاها از یک کشور اشاره دارد. سازمان گمرک در هر کشور مسئولیت اجرای قوانین و مقررات مربوط به تجارت خارجی، واردات و صادرات کالاها و خدمات، نرخ و تعرفه‌های وارداتی، ترخیص کالاها، مبارزه با قاچاق و کنترل مرزها را بر عهده دارد.

به طور کلی، امور گمرکی شامل موارد زیر است:

1. تنظیم قوانین و مقررات: سازمان گمرک قوانین و مقررات مربوط به تجارت خارجی، واردات و صادرات کالاها و خدمات را تعیین و تنظیم می‌کند. این شامل قوانین مالیاتی، تعرفه‌های وارداتی، مقررات بهداشتی و فنی، مقررات نرخ ارز و دیگر قوانین مربوط به تجارت خارجی است.

2. کنترل واردات و صادرات: سازمان گمرک مسئول کنترل واردات و صادرات کالاها و خدمات است. این شامل بررسی مدارک و مجوزهای لازم برای ورود و خروج کالاها، بررسی محتویات کالاها، کنترل تراکم و قاچاق کالاها و مانند آن می‌باشد.

3. ترخیص کالاها: فرآیند ترخیص کالاها شامل تعیین و پرداخت مالیات و عوارض وارداتی، بررسی مدارک و مجوزها، انجام امور گمرکی و صدور مجوزهای لازم برای ورود یا خروج کالاها از مرزها است.

4. مبارزه با قاچاق: سازمان گمرک وظیفه مبارزه با قاچاق کالاها و ارزهای غیرقانونی را دارد. این شامل نظارت بر حرکت کالاها در مرزها، تشکیل پاسگاه‌های گمرکی، همکاری با سایر نهادها و نیروهای امنیتی، تعیین و اجرای تدابیر جلوگیری از قاچاق کالاها و ارزها می‌باشد.

امور گمرکی در هر کشور بسته به ساختار حاکمیتی و قوانین آن کشور ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشد. اما هدف عمده در همه کشورها تنظیم و کنترل تجارت خارجی و حفاظت از منافع اقتصادی و امنیتی کشور است.

در ایران، سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران مسئولیت اجرای قوانین و مقررات مربوط به صادرات، واردات و سایر امور مرتبط با تجارت خارجی را دارد. این سازمان به منظور تسهیل و راهبری تجارت خارجی، واردات و صادرات کالاها را کنترل می‌کند و فرآیندهای مربوط به ترخیص و تعیین مالیات و عوارض را انجام می‌دهد.

امور گمرکی در ایران شامل بررسی و تصویب مدارک و مجوزهای لازم برای واردات و صادرات، تعیین نرخ و تعرفه‌های وارداتی، بررسی و تصویب نسبت به استفاده از تسهیلات و کاهش‌های مالیاتی، بررسی و تصویب ضوابط و مقررات مربوط به تجارت خارجی و اجرای قوانین مربوط به مبارزه با قاچاق کالاها و ارزها می‌باشد.

سازمان گمرک در ایران با ایجاد فرایندهای الکترونیکی و بهره‌گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات، سعی در سهولت‌بخشی و شفاف‌سازی امور گمرکی دارد. از این رو، تجار می‌توانند اقدامات مربوط به ترخیص کالاها را به‌صورت آنلاین انجام دهند و از طریق سیستم‌های الکترونیکی و پلتفرم‌های مجازی با سازمان گمرک در ارتباط باشند. ضمناً، سازمان گمرک در ایران نیز مسئولیت مبارزه با قاچاق کالاها و ارزها را دارد. این سازمان با همکاری سایر نهادها و نیروهای امنیتی، تلاش می‌کند تا قاچاق کالاها و ارزهای غیرقانونی را کنترل و متوقف کند و منافع اقتصادی کشور را حفظ نماید. به طور کلی، سازمان گمرک در ایران وظایف متعددی دارد که شامل تنظیم قوانین و مقررات گمرکی، کنترل واردات و صادرات، ترخیص کالاها، تعیین مالیات و عوارض وارداتی، مبارزه با قاچاق و ارزهای غیرقانونی و تسهیل تجارت خارجی می‌شود.

• ثبت کالا در گمرک

ثبت کالا در گمرک یکی از مراحل اساسی در فرایند واردات و صادرات است. ثبت کالا به معنای ارائه اطلاعات کامل و دقیق درباره کالاهایی است که قصد ورود یا خروج آن‌ها از یک کشور را دارید. این اطلاعات شامل جزئیات فنی و تجاری کالا، ارزش، کمیت، کشور مبدأ یا مقصد، شرکت صادر کننده یا وارد کننده، مدارک مربوطه و سایر اطلاعات ضروری است. فرایند ثبت کالا ممکن است در هر کشوری متفاوت باشد، اما به طور کلی شامل مراحل زیر است:

تهیه اسناد: شما باید اسناد مورد نیاز برای ثبت کالا را تهیه کنید. این ممکن است شامل فاکتورهای فروش، بارنامه، سند حمل و نقل، گواهی‌های منشأ، گواهی نمایندگی و سایر اسناد مربوطه باشد.

تکمیل اظهارنامه گمرکی: شما باید اظهارنامه گمرکی را تهیه و تکمیل کنید. این اظهارنامه شامل اطلاعات مربوط به کالاها، ارزش، کمیت، کشور مبدأ یا مقصد و سایر اطلاعات مربوطه است.

پرداخت مالیات و عوارض: قبل از ورود یا خروج کالا، شما باید مالیات و عوارض مربوطه را پرداخت کنید. مبلغ مالیات و عوارض بر اساس قوانین و مقررات مربوطه و تعیینات گمرکی است.

بررسی و تأیید گمرکی: کالاهای شما توسط مأموران گمرک بررسی و بررسی می‌شوند تا اطلاعات ثبت شده صحیح و کالاها مطابق با مقررات گمرکی باشند. در صورت تأیید، کالاها به مرحله بعدی ادامه می‌یابند.

صدور مجوز و ترخیص کالا: پس از بررسی و تأیید گمرکی، ممکن است نیاز به صدور مجوزهای خاص برای کالاها وجود داشته باشد. سپس کالاها ترخیص شده و مجاز به ورود یا خروج از گمرک می‌شوند.

مراقبت از تکمیل و صحیح انجام مراحل ثبت کالا در گمرک بسیار مهم است تا بتوانید به راحتی کالاهای خود را وارد یا صادر کنید و از مشکلات حقوقی یا مالی جامور گمرکی (مرزی) به مجموعه فعالیت‌ها و فرآیندهایی اطلاق می‌شود که در نقاط ورود و خروج کالاها و مسافران انجام می‌شود. این فعالیت‌ها شامل کنترل، تنظیم و نظارت بر ورود و صادرات کالاها، انجام رویه‌های گمرکی، جمع‌آوری مالیات و عوارض، تعیین تعرفه‌های وارداتی و صادراتی، مبارزه با قاچاق، اجرای قوانین و مقررات گمرکی، ترخیص کالاها، تعیین ارزش جمرکی کالاها و مسائل مرتبط با امنیت مرزی است.

• پرداخت عوارض

پرداخت عوارض یکی از موارد اساسی در فرایند واردات و صادرات است و برای تجارت بین المللی لازم است. عوارض می‌توانند مالیات و عوارض وارداتی، عوارض صادراتی، عوارض گمرکی و سایر هزینه‌های مرتبط با تجارت بین المللی باشند. در فرایند واردات، شما باید معمولاً مالیات و عوارض وارداتی را بر اساس قوانین و مقررات کشور مقصد پرداخت کنید. این عوارض معمولاً بر اساس ارزش کالا، تعرفه‌های وارداتی و سایر ملاحظات محاسبه می‌شوند. پرداخت این عوارض به شما اجازه می‌دهد که کالاهای خود را از گمرک وارد کنید و به مقصد برسانید. در صورت صادرات کالا، ممکن است عوارض صادراتی نیز وجود داشته باشد. این عوارض معمولاً بر اساس نوع کالا، مقصد، ارزش و سایر عوامل محاسبه می‌شوند. پرداخت این عوارض از شما درخواست می‌شود تا بتوانید کالاهای خود را به صورت قانونی صادر کنید.

علاوه بر مالیات و عوارض، ممکن است هزینه‌های گمرکی دیگری نیز در پروسه واردات و صادرات وجود داشته باشد. این هزینه‌ها می‌توانند شامل هزینه‌های بررسی و تأیید گمرکی، هزینه‌های ترخیص کالا، هزینه‌های حمل و نقل و سایر هزینه‌های مرتبط با تجارت بین المللی باشند. مهم است که برای انجام تجارت بین المللی، شما به درستی و به موقع عوارض مربوطه را پرداخت کنید. عدم پرداخت عوارض می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند تأخیر در ترخیص کالا، جریمه‌ها و مشکلات حقوقی شود و در نهایت باعث عرضه کالاهای شما به بازار مقصد نشود. در هر کشور، قوانین و مقررات مربوط به عوارض وارداتی و صادراتی ممکن است متفاوت باشند. بنابراین، در هنگام انجام تجارت بین المللی، مطالعه دقیق قوانین گمرکی کشور مقصد و مبادله اطلاعات با مشاوران گمرکی می تواند به شما کمک کند تا از انجام درست پرداخت عوارض و رفع ابهامات احتمالی مطمئن شوید.

• پرداخت مالیات

پرداخت مالیات یکی از مسائل حیاتی در امور گمرکی و تجارت بین المللی است. مالیات به عنوان یک درآمد مهم برای دولت‌ها عمل می‌کند و تأمین بودجه کشور را تسهیل می‌کند. همچنین، پرداخت مالیات به شما اجازه می‌دهد تا به طور قانونی و بدون مشکلات در فرآیندهای گمرکی شرکت کنید و از مزایای تجارت بین المللی بهره‌برداری کنید. عدم پرداخت مالیات می‌تواند منجر به مشکلات جدی شود، از جمله تأخیر در ترخیص کالا، جریمه‌ها، مشکلات حقوقی و حتی ممکن است به ممنوعیت در تجارت بین المللی منجر شود. بنابراین، تأکید می‌شود که پرداخت مالیات به موقع و به درستی برای انجام تجارت بین المللی بسیار ضروری است.مهم است که قوانین مالیاتی مربوط به واردات و صادرات را در کشور مقصد خود دقیقاً مطالعه کنید و با مشاوران حقوقی یا مالیاتی مجرب همکاری کنید تا از رعایت قوانین مالیاتی و انجام صحیح پرداخت مالیات اطمینان حاصل کنید. همچنین، پیشنهاد می‌شود که با دفتر گمرک مربوطه تماس بگیرید و اطلاعات دقیق در مورد مرعایت قوانین مالیاتی و روش‌های پرداخت مالیات را دریافت کنید. همچنین، می‌توانید از خدمات حسابداری یا مشاوره مالی استفاده کنید تا در امور مالیاتی خود راهنمایی شوید. در نهایت، توصیه می‌شود که به عنوان یک کسب و کار یا صاحب کالا، از طریق مشاوران حقوقی یا مالیاتی محلی، قوانین و مقررات مالیاتی مربوط به واردات و صادرات کشور خود را کاملاً درک کنید و اقدامات لازم را برای پرداخت مالیات به موقع و صحیح انجام دهید.

• ترخیص کالا

فرآیند ترخیص کالا یک فرآیند مهم در گمرک است که برای صاحبان کالا برای واردات یا صادرات کالاها ضروری است. در زیر به برخی از مراحل اصلی فرآیند ترخیص کالا اشاره می‌کنیم:

1. تهیه اطلاعات و مدارک: در ابتدا، شما نیاز دارید تا اطلاعات و مدارک مربوط به کالای خود را جمع آوری کنید. این اطلاعات ممکن است شامل فاکتور فروش، بارنامه، بیل معاملاتی، مدارک حمل و نقل و سایر مدارک مربوطه باشد. این اطلاعات به عنوان مبنای محاسبه مالیات و تعرفه‌های وارداتی، تصدیق هویت کالا و انجام سایر مراحل ترخیص کالا استفاده می‌شوند.

2. پرداخت مالیات و عوارض: بر اساس ارزش کالا و قوانین مالیاتی مربوطه، شما باید مالیات و عوارض مربوطه را پرداخت کنید. این مالیات ممکن است شامل مالیات وارداتی، مالیات ارزش افزوده و سایر عوارض باشد. پس از پرداخت مالیات، ممکن است نیاز باشد تا مدارک مالیاتی را نیز به گمرک ارائه کنید.

3. تصدیق هویت کالا: در این مرحله، کالای شما تحت بررسی قرار می‌گیرد تا همسانی آن با مدارک ارائه شده و مقررات گمرکی بررسی شود. ممکن است نمونه‌برداری، آزمایشات مربوطه و بررسی اسناد صورت بگیرد. در صورت تأیید هویت کالا، شما به مرحله بعدی می‌رود.

4. تعیین تعرفه‌ها و مقررات وارداتی: گمرک مقررات و تعرفه‌های وارداتی را بر اساس نوع کالا و کشور مبدأ تعیین می‌کند. این تعرفه‌ها و مقررات شامل مواردی مانند نرخ تعرفه‌ها، محدودیت‌های وارداتی و سایر مقررات است. شما باید مطابق با این مقررات و تعرفه‌ها عمل کنید.

5. پرداخت هزینه‌های گمرکی: برای ترخیص کالا، شما باید هزینه‌های گمرکی را پرداخت کنید. این هزینه‌ها شامل هزینه‌های مربوط به خدمات گمرکی، حقوق ورودی و سایر هزینه‌های مربوطه است.

6. صدور مجوزها ومدارک لازم: در برخی موارد، برای ترخیص کالا، نیاز به صدور مجوزها و مدارک خاصی مانند گواهی‌نامه‌ها، گواهی بهداشت، مجوزهای ویژه و غیره می‌باشد. شما باید این مجوزها را از مراجع مربوطه دریافت کنید و به همراه سایر مدارک به گمرک ارائه دهید.

7.  ترخیص: پس از تأیید همه مدارک و پرداخت هزینه‌های لازم، گمرک اقدام به اختصاص‌دهی کالا می‌کند. این به معنای تأیید و رسمی کردن واردات یا صادرات کالا توسط گمرک است. در این مرحله، شما باید به دستورات گمرکی عمل کنید و مراحل لازم را طی کنید.

8. پرداخت هزینه‌های حمل و نقل: در صورتی که شما مسئول حمل و نقل کالا از مبدأ تا مقصد هستید، شما باید هزینه‌های حمل و نقل را نیز پرداخت کنید. این هزینه‌ها ممکن است شامل هزینه حمل، بیمه حمل و نقل و سایر هزینه‌های مرتبط با حمل و نقل باشد.

9. خروج کالا از گمرک: پس از تکمیل تمامی مراحل ترخیص کالا و پرداخت هزینه‌ها، شما مجوز خروج کالا از گمرک را دریافت خواهید کرد. با این مجوز، شما می‌توانید کالای خود را از گمرک بیرون ببرید و در مقصد نهایی استفاده کنید.

مهم است بدانید که فرآیند ترخیص کالا و قوانین مربوطه به واردات و صادرات کالا در هر کشور ممکن است متفاوت باشد. بنابراین، بهتر است قبل از واردات یا صادرات کالا، با مقررات گمرکی کشور مبدأ و مقصد آشنا شوید و از مراجع مربوطه دریافت اطلاعات دقیق کنید. همچنین، در صورت نیاز می‌توانید با مراجعه به مرکز آموزش بازرگانی فارس از کارشناسان گمرکی مشاوره بگیرید تا در فرآیند ترخیص کالا رویه‌های مربوطه را به درستی طی کنید. مرکز آموزش بازرگانی فارس مرجع تخصصی آموزش‌های کسب‌و‌کار و بازرگانی ارائه‌دهندۀ آخرین و جدیدترین استراتژی‌ها و روش‌ها در حوزۀ کسب‌و‌کار می‌باشد و  با طراحی دوره‌های آموزشی تخصصی حوزه‌های کسب‌و‌کار و تجارت، شما را جهت ورود به این حوزه‌ها آماده می‌سازد. اگر مایل به دریافت اطلاعات و یا اخذ دوره‌های آموزشی مرتبط هستید پیشنهادات و نظرات خود را با ما در اینجا به اشتراک بگذارید.