14 اصل مدیریت از نظر هنری فایول

• هنری فایول که بود؟

هنری فایول، مهندس معدن فرانسوی، به عنوان «پدر نظریه مدیریت مدرن» شهرت دارد.  هنری فویال که در اوایل قرن بیستم بسیار تأثیرگذار بود، کتابی درباره تئوری‌های مدیریت و سازماندهی کار به نام «صنعت مدیریت و ژنرال» نوشت. هنری فویال نظریه‌هایی را معرفی کرد که می‌توانست در تمام سطوح مدیریت و برای هر بخش به کار رود. سازمان‌ها و مدیران هنوز اصول مدیریت وی  را برای اطمینان از کسب و کار کارآمد و موفق اجرا می‌کنند.

 14  اصل مدیریت هنری فایول

اصول مدیریت هنری فایول به سازمان،  رویکردی از بالا به پایین است تا به مدیران کمک کند بهترین‌ها را از کارمندان دریافت کنند و کسب و کار را به راحتی اداره کنند. بیایید نگاهی به آن‌ها بیندازیم و آنها را با جزئیات درک کنیم.

1. تقسیم کار

اولین اصل مدیریت هنری فایول بر این نظریه استوار است که اگر به یک کارمند وظیفه خاصی داده شود، در آن مهارت بیشتری پیدا می‌کند. این برخلاف فرهنگ چندوظیفه ای است که در آن به یک کارمند وظایف زیادی محول می‌شود. به منظور اجرای موثر این اصل، به مجموعه مهارت‌های فعلی هر یک از کارکنان نگاه کنید و وظایفی را به آن‌ها محول کنید که بتوانند در آن مهارت پیدا کنند. این به آنها کمک می‌کند تا در درازمدت بهره وریبیشتری داشته باشند.

2. اختیار

یک مدیر باید از اختیارات لازم برخوردار باشد تا اطمینان حاصل شود که دستوراتش توسط کارکنان اجرا می‌شود.. به گفته هنری فایول، باید تعادلی بین اختیار و مسئولیت وجود داشته باشد. اگر اختیارات بیش از مسئولیت باشد، کارمندان ناامید خواهند شد. اگر مسئولیت بیشتر از اختیار باشد، مدیر احساس ناامیدی می‌کند.

3. نظم و انضباط

این اصل بیان می‌کند که نظم و انضباط برای هر سازمانی لازم است تا به طور مؤثر اداره شود. مدیران برای داشتن کارکنان منضبط باید فرهنگ احترام متقابل را ایجاد کنند. باید مجموعه‌ای از قوانین، فلسفه ها و ساختارهای سازمانی وجود داشته باشد.

4. وحدت رهبری

این اصل بیان می‌کند که باید یک زنجیره رهبری روشن در سازمان باشد. کارمندان باید بدانند که از چه کسی باید پیروی کنند. به گفته فایول، یک کارمند باید فقط از یک مدیر دستور بگیرد. اگر یک کارمند زیر نظر دو یا چند مدیر کار کند، اقتدار، انضباط و ثبات در معرض خطر قرار می‌گیرد.  علاوه بر این، این امر باعث از هم گسیختگی در ساختار مدیریتی و فرسودگی کارکنان می‌شود.

5. وحدت جهت

این اصل هنری فایول مدیریت بیان می کند که کارهایی که باید انجام شود باید به گونه‌ای سازماندهی شوند که کارکنان با استفاده از یک برنامه و تحت هدایت یک مدیر هماهنگ در جهت یک هدف کار کنند. به عنوان مثال، اگر طیف وسیعی از فعالیت‌های بازاریابی مانند تبلیغات، بودجه‌بندی، پیشبرد فروش و غیره دارید، باید یک مدیر وجود داشته باشد که از یک برنامه برای تمام فعالیت‌های بازاریابی استفاده کند. فعالیت‌های مختلف را می‌توان برای مدیران فرعی مختلف تقسیم کرد، اما همه آنها باید در جهت یک هدف مشترک تحت هدایت یک فرد اصلی تلاش کنند.

6. ترجیح منافع جمعی بر منافع فردی

این اصل بیان می کند که منافع کلی تیم باید بر منافع شخصی ارجحیت داشته باشد. منافع سازمان نباید توسط منافع یک فرد خدشه‌دار شود. اگر کسی سرکشی کند، سازمان سقوط خواهد کرد.

7. پاداش

این اصل هنری فایول بیان می‌کند که به کارکنان باید دستمزد عادلانه‌ای برای کاری که انجام می‌دهند پرداخت شود.

8. تمرکز

در شرایط مدرن، هیچ سازمانی نمی تواند کاملاً متمرکز یا غیرمتمرکز باشد. تمرکز کامل به این معنی است که افرادی که در پایین هستند هیچ اختیاری بر مسئولیت‌های خود ندارند. به همین ترتیب، تمرکززدایی کامل به این معنی است که هیچ مرجع برتری برای کنترل سازمان وجود نخواهد داشت. امروزه برای استفاده مؤثر از این امر، باید تعادلی بین تمرکز و عدم تمرکز وجود داشته باشد. میزان دستیابی به این تعادل از سازمانی به سازمان دیگر متفاوت است.

9.  زنجیره اسکالر

زنجیره اسکالر به یک زنجیره ارتباط شفاف بین کارکنان و مافوق آن‌ها اشاره دارد. کارکنان باید بدانند که در سلسله مراتب سازمان در کجا قرار دارند و در یک زنجیره فرماندهی به سراغ چه کسانی بروند. برای اجرای این امر در محل کار، فایول پیشنهاد می‌کند که باید یک نمودار سازمانی برای کارمندان ترسیم شود تا این ساختار را به وضوح ببینند.

10. ترتیب

این اصل بیان می‌کند که باید منابع (نیروی انسانی، پول، مواد و غیره) به طور منظم در مکان مناسب در زمان مناسب قرار گیرد. این امر استفاده صحیح از منابع را به شکل ساختاریافته تضمین می‌کند. استفاده نادرست از هر یک از این منابع منجر به سوء استفاده و بی‌نظمی در سازمان می‌شود.

11. حقوق صاحبان سهام

این اصل بیان می‌کند که مدیران باید نسبت به هرکسی که مدیریت می‌کنند مهربانی و عدالت را رعایت کنند. این امر باعث ایجاد وفاداری و فداکاری در بین کارکنان نسبت به سازمانی می‌شود که برای آن کار می‌کنند.

12. ثبات دوره تصدی پرسنل

این اصل بیان می‌کند که یک سازمان باید برای به حداقل رساندن جابجایی کارکنان و به حداکثر رساندن کارایی تلاش کند. از هر کارمند جدیدی نمی‌توان انتظار داشت که فوراً به فرهنگ یک سازمان عادت کند. باید به آن‌ها زمان کافی داده شود تا در مشاغل خود مستقر شوند تا کارآمد شوند. کارمندان قدیمی و جدید نیز باید از امنیت شغلی اطمینان حاصل کنند زیرا بی‌ثباتی می‌تواند منجر به ناکارآمدی شود. همچنین باید یک روش روشن و مؤثر برای رسیدگی به موقعیت‌های خالی در زمان بروز آن‌ها وجود داشته باشد زیرا آموزش افراد جدید مستلزم صرف زمان و هزینه است.

13. ابتکار عمل

این اصل بیان می‌کند که همه کارکنان باید تشویق شوند تا ابتکار عمل داشته باشند. هنگامی که کارمندان در مورد اینکه چگونه می‌توانند کار خود را به بهترین نحو انجام دهند، اظهار نظر می کنند، احساس انگیزه و احترام می کنند. سازمان ها باید به نگرانی های کارکنان خود گوش دهند و آنها را تشویق به توسعه و اجرای برنامه هایی برای بهبود کنند.

14. روح تیم

این اصل هنری فایول مدیریت بیان می‌کند که مدیریت باید برای ایجاد وحدت، روحیه و همکاری در بین کارکنان تلاش کند. روحیه تیمی منبع بزرگی از قدرت در سازمان است. کارکنان شاد و با انگیزه به احتمال زیاد مولد و کارآمدتر هستند.

14 اصل مدیریت هنری فایول به طور جهانی پذیرفته شده است و به طور مداوم به عنوان یک دستورالعمل برای مدیران در سراسر جهان استفاده می‌شود. اگرچه این اصول مدیریت بیش از 100 سال قدمت دارند، اما بدون آآن‌ها صدها سال به عقب بر می‌گرداند.  

لازم به ذکر است مرکز آموزش بازرگانی فارس مرجع تخصصی آموزش‌های کسب‌و‌کار، بازرگانی و مدیریت پروژه ارائه‌دهندۀ آخرین و جدیدترین استراتژی‌ها و روش‌ها در حوزۀ کسب‌و‌کار است و با طراحی دوره‌های آموزشی تخصصی افراد را برای ورود به این حوزه‌ها آماده می‌سازد. اگر مایل به دریافت اطلاعات و یا اخذ دوره‌های آموزشی مرتبط هستید پیشنهادها و نظرات خود را با ما در اینجا به اشتراک بگذارید.